Oι καθημερινές αλλαγές των εργασιακών σχέσεων που αναγγέλλονται από την κυβέρνηση, κατ΄εντολή αλλά και σε συνεργασία με την τρόικα, έχουν αφήσει άφωνους τους εργαζόμενους που δεν μπορούν να πιστέψουν ότι μπορούν να χάσουν κάθε ίχνος προστασίας της εργασίας τους και των δικαιωμάτων τους.
Ο Σύλλογος σε μια προσπάθεια ενημέρωσης των εργαζόμενων γιαυτές τις αλλαγές , τις άμεσες συνέπειες στον Κλάδο, καθώς επίσης και τον τρόπο αντιμετώπισης τους, ξεκινάει με την δημοσίευση μιας σειράς από άρθρα που θα αναδεικνύουν τα παραπάνω ζητήματα.
Στο πρώτο άρθρο θα παρουσιάσουμε το βασικό νομοθετικό πλαίσιο που διέπει τις εργασιακές σχέσεις ιδιαίτερα αυτό που αφορά την σύναψη Συλλογικών συμβάσεων που είναι ο ακρογωνιαίος λίθος της ύπαρξης των σωματείων, τις αλλαγές που ήδη έχουν γίνει μέσα από τους νόμους που υλοποιούν τα διάφορα μνημόνια, όπως επίσης και τις προτεινόμενες αλλαγές στο πολυνομοσχέδιο που κατατέθηκε στην βουλή, που ουσιαστικά καταργούν τις κλαδικές συμβάσεις.
1.Οι Συλλογικές συμβάσεις διακρίνονται σε τέσσερες βασικές κατηγορίες:
-Την Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας που διαμορφώνει τους κατώτερους όρους αμοιβής και εργασίας για το σύνολο του εργατικού δυναμικού της χώρας.
-Τις ομοιοεπαγγελματικές που αφορούν μια συγκεκριμένη ειδικότητα [πχ. Χειριστές ανυψωτικών μηχανημάτων, οδηγούς, λογιστές κ.λ.π]
-Τις κλαδικές συμβάσεις που αφορούν τους εργαζόμενους ενός συγκεκριμένου κλάδου [π.χ κλωστοϋφαντουργοί, τραπεζικοί, Ξένες αεροπορικές εταιρείες κ.λ.π]
-Τις επιχειρησιακές που αφορούν τους εργαζόμενους μιας συγκεκριμένης επιχείρησης.
2.Βασικό στοιχείο της φιλοσοφίας των ΣΣΕ ήταν η αρχή της ευνοϊκότερης ρύθμισης. Δηλαδή ότι καμία Συλλογική Σύμβαση δεν μπορεί να περιέχει όρους δυσμενέστερους από την Εθνική γενική Συλλογική Σύμβαση, καμία επιχειρησιακή Σύμβαση δεν μπορεί να έχει δυσμενέστερους όρους από την κλαδική σύμβαση και σε περίπτωση συρροής συμβάσεων –ομοιεπαγγελματική με επιχειρησιακή, ισχύει η ευνοϊκότερη ρύθμιση].
3.Τις Συλλογικές συμβάσεις τις υπογράφει η αντιπροσωπευτικότερη συνδικαλιστική οργάνωση είτε σε πανελλαδικό επίπεδο, είτε σε κλαδικό, ομοιοεπαγγελματικό η επιχειρησιακό με την αντίστοιχη εργοδοτική οργάνωση.
4.Οι Κλαδικές, όπως π.χ. της ΟΠΑΜ, αλλά και οι ομοιεπαγγελματικές συμβάσεις, επεκτείνονται και γίνονται υποχρεωτικές για το σύνολο των εργαζόμενων της ειδικότητας η του κλάδου, άσχετα αν ο εργοδότης συμμετέχει στην εργοδοτική οργάνωση που υπογράφει την σύμβαση. Η επέκταση αυτή γίνεται με Υπουργική απόφαση κατόπιν αιτήματος της συνδικαλιστικής οργάνωσης. Αν πάρουμε για παράδειγμα την σύμβαση των ξένων αεροπορικών εταιρειών που υπογράφεται από την ΟΠΑΜ και την AOFA, η σύμβαση γίνεται υποχρεωτική στην εφαρμογή της ανεξάρτητα αν η εταιρεία είναι μέλος της AOFA. Έτσι λοιπόν όλοι οι εργαζόμενοι του κλάδου διέπονται από τους ίδιους όρους εργασίας και αμοιβής.
Αυτό ήταν το πλαίσιο που ίσχυε μέχρι πριν το μνημόνιο και εξασφάλιζε ένα δίκτυ προστασίας των εργαζομένων αλλά και τους όρους του υγιούς ανταγωνισμού μεταξύ των επιχειρήσεων ενός κλάδου, όπου το εργατικό κόστος δεν γινόταν αντικείμενο αθέμιτου ανταγωνισμού.
Η βασική αρχή της ευνοϊκότερης ρύθμισης, που είναι καθοριστικής σημασίας, τροποποιήθηκε ήδη μερικώς με το μνημόνιο όταν νομοθετήθηκε η δυνατότητα σύναψης επιχειρησιακών συλλογικών συμβάσεων με όρους δυσμενέστερους από αυτών της κλαδικής σύμβασης σε περίπτωση που η επιχείρηση αντιμετώπιζε πρόβλημα επιβίωσης. Δηλαδή ένα επιχειρησιακό σωματείο θα μπορούσε κάτω από τις απειλές και τις πιέσεις του εργοδότη να υπογράψει συλλογική σύμβαση που θα είχε κατώτερους μισθούς από αυτούς που προβλέπει η κλαδική ΣΣΕ που όμως δεν μπορεί να είναι κατώτερος από αυτόν της Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης [ΕΓΣΣΕ]. Σον ίδιο νόμο [Ν.3845/10] του μνημονίου όμως, η κυβέρνηση είχε δεχθεί να νομοθετήσει όρο, τον οποίο δεν είχε ενεργοποιήσει μέχρι τώρα, που προέβλεπε την απόκλιση ακόμα και από τον κατώτερο μισθό της ΕΓΣΣΕ.
Συγχρόνως η κυβέρνηση είχε φροντίσει να αφαιρέσει το μοναδικό όπλο απέναντι στην άρνηση του εργοδότη να υπογράψει ΣΣΕ, που ήταν η παραπομπή της διαπραγμάτευσης στην μεσολάβηση και ην διαιτησία [ΟΜΕΔ] αλλάζοντας όχι μόνο τις αρμοδιότητες, όχι μόνο δίνοντας συγκεκριμένες κατευθύνσεις για το ύψος των αυξήσεων που θα επιδικάζει αλλά δίνοντας την δυνατότητα προσφυγής και στον εργοδότη να ακυρώσει υπάρχουσες ΣΣΕ.
Η βασική στόχευση της κυβέρνησης και της τρόικα είναι μέσα από την αποδυνάμωση του νομοθετικού πλαισίου της διαπραγμάτευσης, το αδυνάτισμα, έως και την εξαφάνιση των σωματείων και την επιβολή των ατομικών συμβάσεων εργασίας, όπου ό ο εργοδότης με τον εργαζόμενο θα καθορίζουν τους όρους αμοιβής και εργασίας. Αν αναλογισθούμε την ένταση της αυθαιρεσίας, τις απώτερες επιδιώξει των εργοδοτών, το πολιτικό κλίμα, την αύξηση της ανεργίας, τότε, εύκολα μπορούμε να καταλάβουμε ποιες δυνατότητες ατομικής διαπραγμάτευσης έχει κάθε εργαζόμενος ξεχωριστά.
Σήμερα έρχεται να δώσει ένα ακόμα κτύπημα προωθώντας για νομοθέτηση τρία καθοριστικής σημασίας ζητήματα:
1. Καταργεί την αρχή της ευνοϊκότερης ρύθμισης καθορίζοντας ότι η επιχειρησιακή σύμβαση υπερισχύει της κλαδικής
2. Παγώνει την επέκταση των ΣΣΕ για δύο χρόνια
3. Δίνει την δυνατότητα υπογραφής επιχειρησιακής ΣΣΕ και σε ένωση προσώπων!!!!!!
Για αυτά τα θέματα θα επακολουθήσει άλλο άρθρο.
